Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας δραστηριοποιείται καθημερινά σε πολλούς τομείς αποσκοπώντας στην προστασία και ωφέλεια των αρχαιοτήτων και μνημείων της περιοχής ευθύνης της.
Το έργο της είναι πολυσχιδές και πολύπλευρο,δεδομένου ότι έχει την φροντίδα της Ολυμπίας και του Ναού του Απόλλωνος Επικουρίου, χώρων που συγκαταλέγονται στα Μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Οι κορυφαίου ενδιαφέροντος χώροι αυτοί, μαζί με την Αρχαία Ήλιδα, διοργανώτρια πόλη των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων και το κάστρο Χλεμούτσι της περιόδου της Φραγκοκρατίας, αποτελούν τους βασικούς πόλους ενδιαφέροντος για τους οποίους μεριμνά η Εφορεία Αρχαιοτήτων ως περιφερειακή υπηρεσία του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού στην Ηλεία.
Επιπροσθέτως, η Εφορεία έχει την επιμέλεια συνολικά 82 επισήμως προστατευομένων (κηρυγμένων) τοποθεσιών με μνημεία όλων των περιόδων και πλείστες άλλες θέσεις, είτε ανασκαμμένες είτε απλά εντοπισμένες, που από κοινού συνθέτουν ένα τεράστιο πεδίο δραστηριότητας.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας φέρει την ευθύνη για την ουσιαστική άσκηση του αρχαιολογικού έργου, δηλαδή την «διαχείριση»των αρχαίων μνημείων βάσει των διατάξεων του Αρχαιολογικού Νόμου Ν 3022/2002 «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (ΦΕΚ 153/Β/28.6.2002), που αποτελεί την τέταρτη κατά σειρά κωδικοποιημένη νομοθεσία 170 χρόνια περίπου από συστάσεως του Ελληνικού κράτους.